Arbutyna (Arbutin)

Arbutyna (INCI: Arbutin) i Alfa-Arbutyna (Alfa-arbutin) to związki organiczne – pochodne hydrochinonu. Różnią się sposobem połączenia hydrochinonu z częścią glikozydową. Arbutyna to beta-glukozyd hydrochinonu: 4-hydroksyfenylo-beta-D-glukopiranozyd zaś alfa-arbutyna to 4-hydroksyfenylo-alfa-D-glukopiranozyd.

Arbutyna jest obecna w  różnych częściach wielu roślin np. liściach borówki brusznicy (Vaccinium vitis idaea L., Ericaceae), liściach gruszy (Pyrus communis L., Rosaceae), kwiatach wrzosu (Calluna vulgaris (L.) Hull, Ericaceae), liściach kaliny (Viburnum opulus L., Caprifoliaceae), zielu majeranku (Majorana hortensis Moench,
Lamiaceae), zielu lebiodki (Origanum vulgare L., Lamiaceae). Najbardziej popularnych w kosmetyce źródłem arbutyny jest mącznica lekarska (Arctostaphylos uva-ursi). Alfa-arbutyna jest otrzymywana syntetycznie.

Rozpuszcza się w wodzie, glikolu propylenowym i w etanolu. Jej współczynnik podziału logP wynosi -1,49. To oznacza, że ma niewielką zdolność penetracji s.c.

Jej działanie polega na hamowaniu aktywności tyrozynazy – enzymu kluczowego w produkcji melanin. Wykazuje znacznie mniejszą cytotoksyczność względem melanocytów niż hydrochinon. Jest składnikiem wielu kosmetyków depigmentacyjnych, ale też wyrównujących koloryt.

Jako pochodna hydrochinonu jest podejrzewana o jego uwalnianie w czasie chociaż wyniki cytowane w opinii SCCP/1158/08 pokazują, że zawartość hydrochinonu w produktach kosmetycznych po 6 miesiącach przechowywania w temperaturze 40stC jest poniżej 1ppm (poniżej progu detekcji). Kluczowe dla stabilności arbutyny jest pH układu. Najmniej stabilna jest w środowisku silnie kwaśnym (pH ok. 2).

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2024/996
z dnia 3 kwietnia 2024 r. wprowadziło zmiany w stosowaniu obu pochodnych Arbutin i Alfa-Arbutin. W załączniku III dodano dwie pozycje 377 i 378. Alfa-Arbutin (CAS: 84380-01-8) w kremach do twarzy może być stosowana w stężeniu do 2%, a w emulsjach d ciała w maksymalnym stężeniu 0,5%. Arbutin (CAS: 497-76-7) kremach do twarzy może być stosowana w maksymalnym stężeniu 7%.

Pozycji tej towarzyszy adnotacja:

“Począwszy od dnia 1 lutego 2025 r., nie wprowadza się do obrotu w Unii produktów kosmetycznych zawierających tę substancję i niespełniających wymogów określonych w warunkach. Począwszy od dnia 1 listopada 2025 r., nie udostępnia się na rynku unijnym produktów kosmetycznych zawierających tę substancję i niespełniających wymogów określonych w warunkach.”

Kwas kojowy (Kojic Acid)

Kwas kojowy (INCI: Kojic Acid) to związek organiczny, kwas dikarboksylowy. Może być pozyskiwany z grzybów Aspergillus ale też otrzymywany na drodze syntezy organicznej. Rozpuszcza się w wodzie i w alkoholu.

Jego działanie polega na hamowaniu aktywności tyrozynazy – enzymu kluczowego w produkcji melanin. Kwas kojowy skutecznie rozjaśnia przebarwienia, a także zapobiega powstawaniu nowych. Z tego powodu jest składnikiem wielu kosmetyków depigmentacyjnych. ale też wyrównujących koloryt. Jest polecany jako surowiec kremów na przebarwienia potrądzikowe.

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2024/996
z dnia 3 kwietnia 2024 r. wprowadziło zmiany w stosowaniu kwasu kojowego. W załączniku III dodano pozycję 375. Kojic Acid (CAS: 501-30-4) w produktach do twarzy i rąk może być stosowany w maksymalnym stężeniu 1%. Pozycji tej towarzyszy adnotacja:

“Począwszy od dnia 1 lutego 2025 r., nie wprowadza się do obrotu w Unii produktów kosmetycznych zawierających tę substancję i niespełniających wymogów określonych w warunkach. Począwszy od dnia 1 listopada 2025 r., nie udostępnia się na rynku unijnym produktów kosmetycznych zawierających tę substancję i niespełniających wymogów określonych w warunkach.”

Emulsje i inne formy fizykochemiczne – trzeci tom serii już jest!

No i jest! Dzisiaj przyszedł z drukarni trzeci tom serii “Surowce i formy kosmetyczne”

Tym razem o emulsjach i innych formach fizykochemicznych produktów kosmetycznych. Oprócz omówienia poszczególnych form fizykochemicznych (roztworów, żeli, układów ciekłokrystalicznych, liposomów, emulsji, zawiesin, aerozoli) zawiera informacje na temat doboru surowców i formy, oceny parametrów fizykochemicznych i użytkowych. Pozycja ta jest skierowana zarówno do studentów chemii kosmetycznej jak i formulatorów.

 

Stabilność emulsji kosmetycznych

Czasem pytacie ile prób potrzeba do uzyskania stabilnej wersji produktu. Odpowiadam zawsze “to zależy”. Czasem pracuje się na standardowej bazie i o ile nie ma nietypowych składników nawet pierwsza próba może być udana. Czasem jednak układ jest nietypowy lub nowy, a kontrahent zmienia nagle wymagania. Wtedy liczba prób rośnie.

Co to znaczy “nietypowy układ”? Może to być składnik, który nie może być homogenizowany więc nie można ujednolicić wielkości kropli w emulsji na koniec. Zdarza się, że wymagana jest ściśle określona kolejność dodawania składników i przestawienie kolejności spowoduje, że układ przestanie być stabilny. Czasem wydaje się, że wystarczy zmieszać składniki i homogenizować, a ostatecznie okazuje się, że trzeba bardzo wolno dodawać jedna fazę do drugiej.

Każdy układ można ustabilizować ale czasem wymaga to sporo czasu. Problem pojawia się gdy ze względów na szczególne wymagania kontrahenta (tylko naturalne składniki) lub ograniczenia procesu (emulsyfikacja na zimno) pewnych składników nie można dodać.

Na zdjęciu przykład kremu (emulsja W/O). Tu zaledwie 7 próbek ale stabilna wydaje się dopiero 9 próbka. W trakcie 2 razy był zmieniany konserwant. I ta niby niewielka zmiana wprowadziła spore zamieszanie.

Studia podyplomowe – Technologia produktów kosmetycznych

Od lat pytacie mnie o możliwość zorganizowania kursów praktycznych z tworzenia kosmetyków. No i może nie do końca będą to kursy, ale zapraszam na Politechnikę Wrocławską na roczne studia podyplomowe: “Technologia produktów kosmetycznych“.

Uczestniczyłam w tworzeniu programu tych studiów oraz określeniu zawartości merytorycznej poszczególnych przedmiotów. Wiele z tych zajęć poprowadzę osobiście. Politechnika Wrocławska to moja Alma Mater – tam studiowałam, pisałam doktorat i przez wiele lat pracowałam jako wykładowca i naukowiec.

Zajęcia będą w formie blended learning. Wykłady będą wyłącznie on-line. Wszystkie laboratoria i seminaria będą odbywać się stacjonarnie w salach PWr.

Startujemy w styczniu 2024!

Oddychające micele i ich potencjalne zastosowanie w medycynie

O tym co to jest micela pisałam i opowiadałam wielokrotnie. O tym, że micele pomagają w rozpuszczaniu substancji hydrofobowych w wodzie pisałam. Ale o oddychających micelach jeszcze nie było!

Tao wraz z zespołem[1] opracowali nowe, biomimetyczne micele, które charakteryzuje zdolność do przyjmowania (wdychania)  tlenku azotu i oddawania (wydychania) tlenku węgla. Cząsteczki budulcowe takich micel zawierają grupy NO-reaktywne o-phenylenediamine (oPDA) oraz uwalniające CO 3-hydroxyflavone (3-HF).

Dzięki tej zdolności układy te wykazują działanie przeciwzapalne, które potwierdziły przeprowadzone przez autorów publikacji badania in-vitro i in-vivo. Efektywność działania w przypadku schorzeń reumatoidalnych została porównana do działania deksametazonu.

[1] Tao S., Cheng J, Su G., Li D., Shen Z., Tao F. You T.,,  Hu J., Angewandte Chemie, 2020, 59(49), 21864-21869

Bakuchiol

Bakuchiol jest substancją organiczną – meroterpenem. Mimo, że w kosmetykach znalazł zastosowanie stosunkowo niedawno został wyizolowany w 1966 (1) z rośliny Psoralea corylifolia L. (Babchi, Babći). Jest to niewielka roślina pochodząca z Indii i Sri Lanki. Jest ona stosowana w tradycyjnej medycynie chińskiej. Bakuchiol stanowi do 6,25% suchej masy nasion tej rośliny. (2) Bakuchiol jest także obecny w innych roślinach jak: Prosopis glandulosa, Otholobium pubescens, Pimelea drupacea, Ulmus davidiana, Piper longum, Aerva sanguinolenta, Fructus psoraleae, Psoralidium tenuiflorum, Bridelia retusa, Elaeagnus bockii, Spiraea formosana, Nepeta angustifolia jednak rośliny te nie są praktycznie wykorzystywane do pozyskiwania tego surowca. (3) Obecnie bakuchiol może być otrzymywany na drodze biosyntezy lub klasycznej syntezy organicznej (4, 5) Często jest określany jako roślinny retinol chociaż nie jest to poprawne sformułowanie gdyż cząsteczki tych dwóch związków nie są tożsame.

Bakuchiol wykazuje działanie przeciwdrobnoustrojowe (6), przeciwzapalne (3, 7, 8), antyoksydacyjne (6, 9), przeciwnowotworowe (10), przeciwbakteryjne (6, 11). Działa też jak hormon juwenilny.(12) Wykazuje aktywność przeciwtrądzikową (13) oraz działa przeciwstarzeniowo (redukuje widoczność zmarszczek, wyrównuje koloryt skóry, zmniejsza widoczność przebarwień). (14–16)

W kosmetykach bakuchiol znajduje zastosowanie przede wszystkim jako substancja o działaniu zbliżonym do retinolu bez wad charakterystycznych dla retinolu. (15, 16) Bakuchiol charakteryzuje fotostabilność, stabilność hydrolityczna. Dodatkowo nie powoduje podrażnienia i zaczerwienia po zastosowaniu na skórę i może być stosowany u osób z atopowym zapaleniem skóry i trądzikiem różowatym. (16)

Osobiście zachęcam do stosowania bakuchiolu nie tylko w recepturach produktów do pielęgnacji twarzy ale również do pielęgnacji dłoni. Jeden z zaprojektowanych przeze mnie kremów do rąk zawiera właśnie bakuchiol i ceramidy. Pamiętajmy, że skóra dłoni jest narażona na bardzo dużo niekorzystnych czynników i dłonie szybko się starzeją. Często u osób o wyjątkowo dobrze zadbanej cerze wiek widać właśnie po dłoniach.

Literatura

1. Mehta G, Nayak UR, Dev S. Bakuchiol, a novel monoterpenoid. Tetrahedron Letters 1966; 7(38):4561–7.

2. Miller AG, Morris M, Stuart-Smith S. Nabātāt Ẓufār, al-minṭaqah al-janūbīyah bi-Salṭanat ʻUmān: Al-istikhdāmāt al-taqlīdīyah wa-al-iqtiṣādīyah wa-al-dawāʼīyah. [Muscat]: Maktab al-Mustashār li-Shuʼūn al-Muḥāfaẓah ʻalʹa al-Bīʼah, Dīwān al-Balāṭ al-Sulṭānī, Salṭanat ʻUmān; 1988.

3. Backhouse CN, Delporte CL, Negrete RE, Erazo S, Zuñiga A, Pinto A et al. Active constituents isolated from Psoralea glandulosa L. with antiinflammatory and antipyretic activities. J Ethnopharmacol 2001; 78(1):27–31.

4. Du X-L, Chen H-L, Feng H-J, Li Y-C. Stereoselective Total Synthesis of Natural (S)-Bakuchiol and Its Enantiomer. HCA 2008; 91(2):371–8.

5. Takano S, Shimazaki Y, Ogasawara K. Enantiocontrolled synthesis of natural (+)-bakuchiol. Tetrahedron Letters 1990; 31(23):3325–6.

6. Adhikari S, Joshi R, Patro BS, Ghanty TK, Chintalwar GJ, Sharma A et al. Antioxidant activity of bakuchiol: Experimental evidences and theoretical treatments on the possible involvement of the terpenoid chain. Chem Res Toxicol 2003; 16(9):1062–9.

7. Ferrándiz ML, Gil B, Sanz MJ, Ubeda A, Erazo S, González E et al. Effect of bakuchiol on leukocyte functions and some inflammatory responses in mice. J Pharm Pharmacol 1996; 48(9):975–80.

8. Matsuda H, Kiyohara S, Sugimoto S, Ando S, Nakamura S, Yoshikawa M. Bioactive constituents from Chinese natural medicines. XXXIII. Inhibitors from the seeds of Psoralea corylifolia on production of nitric oxide in lipopolysaccharide-activated macrophages. Biol Pharm Bull 2009; 32(1):147–9.

9. Haraguchi H, Inoue J, Tamura Y, Mizutani K. Antioxidative components of Psoralea corylifolia (Leguminosae). Phytother Res 2002; 16(6):539–44.

10. Chen Z, Jin K, Gao L, Lou G, Jin Y, Yu Y et al. Anti-tumor effects of bakuchiol, an analogue of resveratrol, on human lung adenocarcinoma A549 cell line. Eur J Pharmacol 2010; 643(2-3):170–9.

11. Katsura H, Tsukiyama RI, Suzuki A, Kobayashi M. In vitro antimicrobial activities of bakuchiol against oral microorganisms. Antimicrob Agents Chemother 2001; 45(11):3009–13.

12. Adarsh Krishna TP, Edachery B, Athalathil S. Bakuchiol – a natural meroterpenoid: Structure, isolation, synthesis and functionalization approaches. RSC Adv 2022; 12(14):8815–32.

13. Chaudhuri RK, Marchio F. Bakuchiol in the Management of Acne-affected Skin. Cosmetics and toiletries 2011; 126.

14. Narda M, Brown A, Granger C. 13629 A 3-in-1 night facial serum containing melatonin, bakuchiol, and vitamin C restores the homeostatic properties of photoaged skin by activating hypoxia-inducible factor 1 signaling. Journal of the American Academy of Dermatology 2020; 83(6):AB10.

15. Chaudhuri RK, Bojanowski K. Bakuchiol: A retinol-like functional compound revealed by gene expression profiling and clinically proven to have anti-aging effects. Int J Cosmet Sci 2014; 36(3):221–30.

16. Wysocka M. Bakuchiol – a plant-based retinol. The review article. Aesth Cosmetol Med 2022; 11(6):199–201.